04 paź ODLEWY Z KAMIENIAMI – PROCES
Odlewanie modeli woskowych z kamieniami jubilerskimi
Wiele kamieni wytrzymuje temperaturę wygrzewania w piecu i szok termiczny spowodowany zalewaniem stopionym metalem. Mogą zatem być odlewane razem z modelem woskowym. Proces ten szczególnie nadaje się do nieregularnych kamieni i kryształów, które są trudne do ręcznego oprawiania. Metoda ta jest korzystna, gdy chcemy produkować wzory wymagające wielu kamieni oprawionych w metalach o niskiej temperaturze topnienia – takich jak mosiądz, srebro i złoto. (stal nierdzewna jest wyłączona z tego procesu). Odlewanie z kamieniami metodą wosku traconego najlepiej stosować z okrągłymi kamieniami do 3mm wielkości.
Obecnie odlewanie z kamieniami szlachetnymi nie jest już nową technologią w produkcji biżuterii. Oferuje wiele zalet w porównaniu z ręcznym oprawianiem. Wiele firm w różnych krajach na całym świecie korzysta już z tej metody do produkcji biżuterii złotej i srebrnej.
Zalety odlewów z kamieniami
Bezpośrednie odlewanie wyrobów jubilerskich z kamieniami obniża koszty pracy od 50 do 80%, w zależności od ustawienia, przygotowania modelu, rodzaju i jakość cięcia oraz jakości kamieni. Na przykład, pierścień z 40 kamieniami wymaga dwóch godzin pracy doświadczonego pracownika. Z kolei oprawianie kamieni w modelu woskowym trwa 10 minut i może być wykonane przez pracownika, który nie specjalizuje się w oprawianiu kamieni. Dodatkowo oprawa jest silniejsza, ponieważ metal wokół kamieni kurczy się podczas fazy chłodzenia, tworząc ściślejsze dopasowanie wokół kamieni. Wszystkie kamienie, ale szczególnie te mniejsze, wyglądają większe, ponieważ potrzeba mniej metalu do utrzymania kamienia na swoim miejscu.
Metody i stosowane kamienie jubilerskie
Mogą być wykorzystywane niemal wszystkie rodzaje przejrzystych, naturalnych lub syntetycznych kamieni: diament, rubin, szafir, szmaragd, akwamaryn, granat, turmalin, oliwin, tanzanit itp. Najczęściej jednak są oprawiane cyrkonie, które odlewają się w 100%.
Odlewanie z cyrkoniami na przykładzie cyrkonii Swarovskiego:
Chociaż mniej czasochłonne niż oprawianie kamieni w metalu, oprawianie w wosku nie jest mniej dokładne. Sukces odlewu zależy w tym przypadku od starannego przygotowania modeli woskowych do umieszczenia kamieni i od prawidłowego ustawienia kamieni w modelach.
Kamienie – ograniczenia i przeciwwskazania
Z wieloma rodzajami kamieni można odlewać, ale nie ze wszystkimi. Z tą procedurą zawsze wiąże się ryzyko pęknięcia lub zmiany wyglądu – spowodowane przez czynniki określające ten skomplikowany proces.
- Stosowanie kamieni, których kolor został uzyskany w wyniku obróbki termicznej często negatywnie wpływa na ich wygląd i kolor. W tym przypadku należy sprawdzić trwałość kolorów i tolerancje cieplną podczas odlewania przed użyciem ich do oprawiani modeli woskowych.
- Większość miękkich kamieni nie nadaje się do odlewania.
- Ze względu na istniejące ryzyko uszkodzenia kamieni unika się odlewania dużych i drogich kamieni.
- Za nieodpowiednie uznaje się perły naturalne, topazy, turmaliny, lapis lazuli, perydot, turkus.
- Opal może być odlewany, ale z zachowaniem dużej ostrożności przy ogrzewaniu i chłodzeniu.
- Kamienie o ostrych krawędziach są w grupie podwyższonego ryzyka uszkodzenia.
- Najlepiej jest nie używać kamieni, które mogą zmienić kolor pod wpływem wysokiej temperatury, np. cytryn, czarna cyrkonia lub niebieski topaz.